دیسک کمر (waist disc) عارضه ای است که در اثر وارد شدن فشار زیاد یا ضعیف شدن عضلات کمر در اثر بالا رفتن سن یا عوامل دیگر ممکن است به وجود آید. یکی از مشکلات آزاردهنده در سنین بالا دیسک کمر است که درمان دیسک کمر و پیدا کردن دکتر ارتوپد خوب برای درمان و پیشگیری یکی از دغدغه های بیماران می باشد. در این مقاله می خواهیم به علائم دیسک کمر، درمان دیسک کمر در منزل یا معرفی دکتر خوب، و … بپردازیم. با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
دیسک کمر چیست؟
ستون فقرات از مجموعه ای استخوان ها که بر روی یکدیگر قرار گرفته اند تشکیل شده است که به این استخوان ها مهره گفته می شود. دیسک کمر به انگلیسی waist disc وظیفه محافظت از مهره ها را دارند تا فعالیت های روزمره مثل راه رفتن، نشستن، ایستادن و … را آسان کنند. انواع مشکلات دیسک کمر عبارتند از:
دیسک برآمده
بر اثر بالا رفتن سن، دیسک بین مهره ای مایع خود را از دست می دهد و در نتیجه خشک می شود. دیسک برآمده زمانی اتفاق می افتد که دیسک های اسفنجی بین استخوان های ستون فقرات فشرده شده و بیرون می‌زنند.
فتق دیسک
فتق دیسک به اختلال در یکی از بالشتک های لاستیکی (دیسک ها) اشاره دارد. دیسک ستون فقرات دارای یک مرکز نرم و ژله مانند (هسته) است که در یک قسمت بیرونی لاستیکی سخت تر (حلقه) محصور شده است. فتق دیسک زمانی رخ می دهد که برخی از هسته ها از طریق پارگی حلقوی به بیرون فشار می آورند. فتق دیسک، که می تواند در هر قسمت از ستون فقرات رخ دهد، اغلب در قسمت پایین کمر ایجاد می شود. بسته به اینکه فتق دیسک در کجا باشد، می تواند منجر به درد یا بی حسی شود.
علائم دیسک کمر
اغلب فتق دیسک در قسمت پایین کمر اتفاق می افتد، گرچه فتق دیسک می تواند در گردن نیز دیده شود. علائم و نشانه های این عارضه به محل قرار گرفتن دیسک و فشار دیسک به عصب بستگی دارد. به طور معمول فتق دیسک یک سمت بدن را درگیر می کند. از جمله علائم دیسک کمر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
درد بازو یا پا
چنانچه فتق دیسک در بخش پایین کمر وجود داشته باشد، درد در ناحیه کمر، در باسن، ران و ساق پا نیز احساس خواهد شد. چنانچه فتق دیسک در گردن باشد، بیشترین درد، در شانه و بازو احساس خواهد شد. درد ممکن است هنگام سرفه، عطسه یا حرکت به بازو یا پا تشدید شود.
بی حسی یا گزگز
افرادی که دچار فتق دیسک هستند، اغلب در قسمتی از بدن که اعصاب آسیب دیده وجود دارد، احساس گزگز یا بی حسی دارند.
علت دیسک کمر
در واقع فتق دیسک بر اثر ساییدگی و پارگی به تدریج و با افزایش سن رخ می دهد. با افزایش سن، دیسک ها انعطاف پذیری کمتری خواهند داشت و بیشتر مستعد پارگی می شوند. اغلب مشکلات ارتوپدی مثل آرتروز، دیسک کمر (waist disc)، درد مفاصل و … با افزایش سن تشدید می شوند.
عوامل خطر دیسک کمر
عواملی که می توانند خطر دیسک کمر را افزایش دهند عبارتند از:
• اضافه وزن باعث ایجاد فشار بیشتر روی دیسک های کمر می شود.
• افرادی که مشاغل سختی دارند، بیشتر در معرض خطر مشکلات کمر هستند. بلند کردن اجسام سنگین، کشیدن، هل دادن، خم شدن به طرفین و … می تواند خطر عارضه دیسک کمر را افزایش دهد.
• برخی افراد استعداد ابتلا به فتق دیسک را به دلیل مسائل ژنتیکی، به ارث می برند.
• استعمال دخانیات باعث کاهش اکسیژن رسانی به دیسک ها شده و در نتیجه باعث می شود آنها سریع تر تجزیه شوند.
• رانندگی مکرر و نشستن طولانی به همراه لرزش موتور وسیله نقلیه منجر به ایجاد فشار به ستون فقرات می شود.
• بی تحرک بودن احتمال بروز این عارضه را افزایش می دهد در واقع ورزش منظم می تواند به جلوگیری از فتق دیسک کمک کند.
درمان دیسک کمر
به طور معمول، درمان کم تهاجمی اولین خط درمان برای کنترل وضعیت بیماری دیسک کمر است. درمان کم تهاجمی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- استراحت در منزل
- فیزیوتراپی، که ممکن است شامل اولتراسوند، ماساژ، تهویه و درمانهای ورزشی باشد
- کنترل وزن
- دارو برای کنترل درد و شل کردن عضلات
دارو برای درمان دیسک کمر
مصرف داروهای مسکن بدون نسخه در صورتی که درد بیمار خفیف تا متوسط است تجویز می شود. بهترین متخصص ارتوپدی در پونک تهران ممکن است داروهای مسکن مانند استامینوفن، ایبوپروفن و یا ناپروکسن را تجویز کند. شل کننده های عضلانی نیز در صورت وجود اسپاسم عضلانی می تواند برای بیمار تجویز شود. احساس خواب آلودگی و سرگیجه از عوارض جانبی رایج این داوها هستند.
تزریق کورتون
اگر درد بیمار با داروهای خوراکی بهبود پیدا نکند، پزشک تزریق کورتیکواستروئید را توصیه خواهد کرد که در ناحیه اطراف اعصاب نخاعی تزریق می شود.
درمان خانگی دیسک کمر
علاوه بر مصرف داروهای مسکن توصیه شده توسط پزشک، سعی کنید موارد زیر را نیز برای درمان دیسک کمر (waist disc) انجام دهید:
استفاده از کیسه آب گرم یا کمپرس سرد
در ابتدا می توان از کمپرس سرد برای تسکین درد و التهاب استفاده کرد. پس از چند روز، بهتر است برای تسکین بیشتر کمر درد استفاده از کیسه آب گرم توصیه می شود.
پرهیز از استراحت بیش از حد در رختخواب
ماندن در رختخواب می تواند منجر به سفت شدن مفاصل و تضعیف عضلات شود. ۳۰ دقیقه استراحت کنید و سپس کمی پیاده روی کنید یا فعالیت های سبک انجام دهید. سعی کنید از فعالیت هایی که درد شما را بدتر می کند اجتناب کنید.
اگر این اقدامات موفقیت آمیز نباشد، ممکن است بیمار برای رفع درد دیسک کمر به جراحی نیاز خواهد داشت. جراحی دیسک کمر تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. جراح با ایجاد یک برش در ناحیه کمر (روی ناحیه ای که دیسک فتق دارد) جراحی را انجام می دهد. ممکن است مقداری از استخوان پشت ستون فقرات برای دسترسی به دیسک برداشته شود. پس از جراحی، ممکن است برای جلوگیری از فتق دیسک مجدد، برای چند هفته برای تسریع و گذراندن روند بهبودی از انجام فعالیت منع شوید. جراح نکات ریکاوری و بهبودی را به بیمار یادآوری خواهد کرد.
برای مشاوره آنلاین با دکتر حبیب رشادی درباره مشکلات ارتوپدی مثل آرتروز، درد مفاصل، دیسک کمر و … می توانید از طریق سامانه ماوراطب اقدام کنید. همچنین با شماره تلفن های درج شده در سایت نیز می توانید جهت دریافت وقت معاینه و مشاوره تماس بگیرید.
